Türk Hukuku’nda tarafların avukat ile temsil edilmesi zorunluluğu yoktur. Herkesin mahkemelerde kendisini temsil etme hakkı vardır. Adli ve idari mahkemelerde davacı veya davalı sıfatı ile, ceza mahkemelerinde sanık veya katılan sıfatıyla, icra dairelerinde ise alacaklı-borçlu sıfatıyla işlem yapabilir, duruşmalarda kendinizi temsil edebilirsiniz.

Ancak her alanda olduğu gibi hukuki işler de uzmanlık gerektirir. Hukuki konularda gerekli bilgi ve tecrübeye sahip olmadan hareket etmek telafisi imkânsız zararlara yol açabilir. Kanun, tüzük ve yönetmelikler, Yargıtay ve Danıştay içtihatları ve mahkeme uygulamaları karşısında hak kaybına uğramamanız için bir avukattan hukuki yardım almak gereklidir. Hatta hukuki işlemlerinizi yapmadan önce bir avukata danışmanız ilerde karşılaşabileceğiniz hukuki sorunları önleyecek, işin mahkemeye intikal etmesi halinde uğrayacağınız zaman, emek ve maddi kayıplarınızın önüne geçecektir.

Diğer taraftan bir suçlamayla karşı karşıya kalan kişi, avukat tutma, avukatı varsa onu çağırma, avukat olmadan konuşmama, avukat tutacak parası yoksa kendisine avukat tayin edilmesini isteme hakkına sahiptir. Her soruşturmadan önce sanık veya şüpheliye bu hakkı hatırlatılmak zorundadır. Sanık veya şüpheli tarafından avukat talep etmesi halinde barodan bir avukat görevlendirilir. Ceza Muhakemesi Kanununa göre 18 yaşından küçüklerin ve cezasının üst sınırı 5 yıl ve üstü olan sanıkların yargılamalarında avukat bulunması zorunludur. Kendileri istemese dahi bir avukat tayin edilir.

Avukatlık mesleği bir serbest meslek faaliyetidir.Avukatlar hukuk alanındaki bilgi ve tecrübelerini diğer insanların istifadesine sunarlar.

Nasıl ki bir doktorun özel muayenehanesine gidildiğinde bir ücret ödemeniz gerekiyorsa avukat bürosuna gidip herhangi bir hukuki sorunla ilgili soru sorulduğunda veya vekâleten iş takibinde bir ücret ödenmesi gerekmektedir.

Avukata ücret ödenmesi aynı zamanda yasal bir zorunluluk olup avukatlık asgari ücret tarifesinde belirlenen değerler altında ücret sözleşmesi yapılması da yasaklanmıştır.

Bir avukat yardımından faydalanmayacak iseniz aşağıdaki soruları kendi kedinize sorunuz;

a) Dava açmak için yeterli bilgiye sahip olduğunuza emin misiniz?
b) Davanızı takip etmek konusunda kararlı mısınız? Dava açtıktan sonra takip etmeyi ihmal etmeniz, davanızın reddedilmesine veya açılmamış sayılmasına neden olabilir.
c) Davanızın olumsuz sonuçlanması halinde ne gibi sonuçlar doğuracağını değerlendirdiniz mi?

Bir avukatınız varsa sizi aşağıdaki konularda tam olarak bilgilendirmesini talep ediniz;

a) Davanızın size yaklaşık maliyeti ne olacaktır? (Dava harcı, masraflar ve avukatlık ücreti vs.)
b) Davayı kaybetmeniz halinde katlanacağınız ek maliyet ne olacaktır? (Tamamlanacak dava harcı, karşı tarafa ödenecek avukatlık ücreti, mahkeme masrafları vs.)
c) Uğradığınız haksızlığın giderilmesi için başvurulabilecek başka hukuki yöntemler var mı?

Dava dilekçesinde aşağıdaki hususlara yer verilmelidir.

1. Adınız soyadınız, TC kimlik numaranız, açık adresiniz
2. Karşı tarafın; adı soyadı (kurum ise ünvanı), biliyorsanız TC Kimlik Numarası, adresi
3. Mümkün olduğunca açık ve öz şekilde aşağıdaki hususları dilekçenizde belirtiniz

a. Davanızın konusu
b. Davayı açma nedeniniz
c. Talebiniz (dava sonucu elde etmek istediğiniz sonuç)
d. Yasal dayanaklarınız
e. Delilleriniz

i.  Dilekçeniz arkasına delil listesi ekleyerek tüm delillerinizi sıra ile yazınız
ii. Elinizde olan delilleri dilekçeniz ekinde sıra numarası vererek sununuz.
iii. Elinizde olmayan delillerin nereden temin edileceğini açık şekilde yazınız.

f.  Davaya konu olayın (şeyin) gerçekleştiği tarih ve sizin öğrendiğiniz tarih
g. Varsa dava konusu ile ilgili içtihatlar (önceki kesinleşmiş mahkeme kararlarından örnekler)

Apostil; ( Fransızca apostille )  bir belgenin gerçek olduğunun yetkili makamlarca onaylanarak  (tasdik) başka bir ülkede yasal olarak kullanılmasını sağlayan bir  onay sistemidir.

Her devletin kendine has ve diğerlerinden farklı hukuki kurum ve yapılarının olması bağımsızlıklarının en doğal neticesidir. Ancak günümüzde insanların yaşam alanları birden fazla ülkeyi kapsamaktadır. Bu durum kanunlar ihtilafına neden olmakta, zaman ve hak kaybına yol açabilmektedir. Kanunlar ihtilafından doğan aksaklıkların giderilmesi için devletler bir araya gelerek antlaşmalar yapmak sureti ile tek sisteme doğru adımlar atmaktadırlar.

Lahey Konvansiyonu olarak adlandırılan ve 6 Ekim 1961 tarihınde aktedilen sözleşme de bunlardan biri. Bu sözleşme ile taraf  ülke vatandaşlarının kendi ülkelerinde düzenlettikleri  belgeleri taraf olan diğer ülkelerde doğrudan kullanmaları, bu suretle işlemlerde külfetin azaltılması, kolaylığın ve süratin sağlanması amaçlanmaktadır.

Yalnızca Lahey Konferansı’na üye veya taraf devletler arasında geçerli olan bu kurallar  “Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına Dair 5 Ekim 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi” 16.9.1984 tarihli ve 18517 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak ülkemiz açısından 29.09.1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu belge onay sistem ile ilgili üye veya taraf devletlerin kendileri  tarafından belirlenen yerel bir makam belgenin gerçek olduğunu onaylayarak, başka bir üye veya taraf ülkede 6 Ekim 1961 tarihli Lahey Konvansiyonunda belirlenen kurallar çerçevesinde kullanılması için yasal hale getirirler. Bu merciler Almanya açısından  Köln’deki Bundesverwaltungsamt, Prasident des Deutschen Patentamtes,  Landgerichtsprasident, Amtsgerichsprasident gibi makamlardır.

Türkiye’de valiler, kaymakamlar veya bunların yardımcıları ile adliyelerde Adli Kurum Başkanlarıdır.

Bir Apostil belgesinde bulunması gereken şartlar ise şunlardır:

• Ana başlığın Fransızca olarak “Apostille (Convention de La Haye du 5 Octobre 1961)” şeklinde yazılması zorunludur
• Belgenin düzenlendiği ülkenin adı
• Belgeyi imzalayan kişinin adı
• Belgeyi imzalayan kişinin görevi
• Belgeye basılan mührün ait olduğu makamın adı
• Tasdik edildiği yer ve tarih
• Apostili düzenleyen makam
• Apostil numarası
• Apostili düzenleyen makamın mührü veya kaşesi
• Apostili düzenleyen yetkilinin imzası gerekmektedir.

Ayrıca “Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına Dair 5 Ekim 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi” nın 1.maddesınde -Bu Konvansiyon, bir akit devletin topraklarında düzenlenen ve başka bir akit devletin topraklarında ibraz edilmesi gereken resmi belgeler için geçerli olacaktır. Hükmü yer almaktadır. Burada yer alan resmi belgeler’ın tam olarak hangileri olduğu ve taraf devletlerin tam listesini büromuzdan öğrenebilirsiniz

Vekaletname, bir kimsenin başka bir kimseyi belirli durumlarda kendi adına hareket edebilmesi için yazılı olarak yetkilendirdiğine ait yazılı bir belgedir. Davaya vekalet HMK’nun 71-83 maddelerinde düzenlenmiştir. Bu hükümlerde açıklık olmayan hallerde Borçlar Kanununun temsil ve vekalete ilişkin hükümleri davaya vekalet hakkında da uygulanır.

Türkiye’de yaşayanlar herhangi bir Noterlikten, yurtdışında yaşayanlar ise en yakın Türk Konsolosluklarından vekaletname düzenlettirebilirler.

Yabancı noterlikler yada noter yerine geçen makamlar tarafından düzenlenen vekaletnameler de Türk Konsoloslukları tarafından yetkili bir makam tarafından düzenlendiğine dair  şerh düşülmesi  halinde kullanılabilir.

Vekalet konusunda daha ayrıntılı bilgi için burayı tıklayınız

Adalet Bakanlığı istatistiklerine göre 2007 yılında bir hukuk davasının karara bağlanması Türkiye genelinde ortalama 202 gün almıştır. Bu süre mahkemelere göre değişiklik göstermektedir.

Örneğin 2007 yılında bir dava ortalama olarak; Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde 619 günde, Asliye Ticaret Mahkemesinde 410 günde, İş Mahkemesinde 441 günde Aile Mahkemesinde 157 günde, Sulh Hukuk Mahkemesinde 108 günde karara bağlanmıştır.

https://www.hakanorhan.av.tr/yargida-hedef-sure-nedir/

Davayı kazandığınız zaman, mahkeme yapılan yargılama masraflarının karşı taraftan alınarak size ödenmesine hükmeder.

Ancak size geri ödenecek masrafların, sadece yargılama masrafları olduğunu unutmayınız. Davaya hazırlık için yaptığınız masraflar, ulaşım giderleri, avukatınıza ödediğiniz vekalet ücreti gibi bazı masraflar size geri ödenmeyecektir.

Savunma hakkı da anayasal bir haktır. Mahkeme hiç kimse hakkında kendiliğinden karar vermez. Bir davetiye göndererek hakkında dava açıldığını bildirir, dava hakkında diyeceklerini sorar, kararını verirken onun savunmasını da göz önünde bulundurur. Ancak kişilerin ortadan kaybolarak, davalardan kurtulmaları da başkalarının hakkını ihlal edecektir. Bu nedenle, bu hakkın kötüye kullanılmasını önlemek amacıyla resmi dairelerin kayıtlarında bulunan adrese tebligat veya ilan yoluyla tebligat imkânı mevcuttur. Bu şekilde tebligat yapılarak davaya devam edilebilir.

Hayır. Mahkemeler danışmanlık yapmazlar. Mahkeme hâkimi de, mahkemede görevli diğer kişiler de size açacağınız dava konusunda yardımcı olamaz, yol gösteremez.

Davamı Açtım, Mahkeme Bana Yardımcı Olur mu?

Hukuki olmayan işlerde mahkeme çalışanları size yardımcı olacaklardır. Ancak hukuki konularda onlardan size danışmanlık yapmalarını beklememelisiniz. Örneğin; bir dilekçe teslim ederken yanında posta pulu vermeniz gerekip gerekmediğini mahkeme çalışanları size bildireceklerdir. Ancak dilekçenizin içeriği hakkında yorum yapamazlar, nasıl yazmanız gerektiğini size söylemezler, söyleyemezler.

Hukuk Mahkemelerinde yazılı yargılama esastır. Dilekçeler çok daha fazla öneme sahiptir. Avukatın talep, savunma, iddia ve delillerini dilekçe ile sunması, duruşmada sözlü olarak beyan etmesine göre çok daha sağlıklıdır.